ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ (İZALE-İ ŞÜYU) DAVALARI

 

    Ortaklığın giderilmesi davaları klasikleşmiş eski adıyla İzale-i Şüyu Davaları sıklıkla karşılaşılan ve hemen hemen herkesin hakkında bilgi sahibi olduğu davalardır. Biz de bu dava ile ilgili en sık soruları sizler için derledik. Keyifli okumalar dileriz. 

 

    ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASI (İZALE-İ ŞÜYU DAVASI) NEDİR ?
    Paylı veya Elbirliği mülkiyetine sahip taşınır ve taşınmaz malların ferdi mülkiyete dönüştürülmesini amaç edinen davaya ortaklığın giderilmesi davası denir. Bu dava adından da anlaşılacağı üzere özetle; hisseli olan taşınır veya taşınmaz mallardaki ortaklığı giderme amacı gütmektedir. 

 

    ORTAKLIK YALNIZCA SATIŞ YOLUYLA MI GİDERİLİR ?
    Hayır. Ortaklık aynen taksim suretiyle de giderilebilir. Bunun için mahkemeden aynen taksim talep edilmelidir. Talep olmaması halinde aynen taksim yönüyle bir araştırma yapılmayacaktır. Taşınır veya taşınmazlarda aynen taksimin mümkün olup olmadığına yargılama aşamasında aldırılacak olan bilirkişi raporu ile karar verilecektir. 

 

    ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME NEDİR ?
    Ortaklığın giderilmesi davalarında Sulh Hukuk Mahkemeleri görevlidir. 
    Taşınmazlarda taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi yetkili iken taşınırlar da davalı tarafın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir. 

 

   ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVALARINDA ZAMANAŞIMI VAR MIDIR ?

    Bu davalarda hak düşürücü bir zamanaşımı süresi bulunmamaktadır.  Ancak ortaklığın giderilmesine karar verilmesi halinde mahkeme ilamının zamanaşımı süresi 10 yıldır. 

 

    ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ DAVASINDA SÜREÇ NASIL İŞLER ?

    Öncelikle dava konusu taşınır ve taşınmazdaki hissedarlara dava dilekçesi ve duruşma gününü bildirir tutanak tebliğ edilir. Bu süre zarfında dava konusu mal ile ilgili gerekli yazışmalar kurumlarla yapılır. Akabinde dava konusu malın değerinin belirlenebilmesi yahut aynen taksime uygunluğunun belirlenebilmesi için bilirkişi raporu aldırılır. Bilirkişi raporu tüm taraflara tebliğ edilir ve varsa itirazlar değerlendirildikten sonra dosya karar aşamasına gelir. 

 

    SATIŞ SURETİYLE ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ KARARI VERİLDİĞİNDE İHALE YALNIZCA HİSSEDARLAR ARASINDA MI OLUR YA DA HİSSEDARLAR ÖNCELİKLİ MİDİR ? 

    Satış suretiyle ortaklığın giderilmesinde genel kural herkese açık bir ihalenin yapılmasıdır. Hissedarların oy birliği ile satışın hissedarlar arasında yapılmasını kararlaştırması durumunda satış hissedarlar arasında yapılabilmektedir. Her iki durumda da öncelikli bir alıcı bulunmamaktadır. 

 

    TAŞINMAZ ÜZERİNDEKİ BİNA, AĞAÇ, EKLENTİ VS. OLMASI DURUMUNDA MASRAFI YAPANIN DURUMU NEDİR ?

    Dava konusu taşınmaz üzerine bina yaparak yahut ağaç vs. dikerek değerini arttıran kişi öncelikle ortaklığın giderilmesi davasında bunu öne sürmelidir. Tüm taraflara taşınmaz üzerindeki faydalı masrafların kendisi tarafından yapıldığını iddia eden şahsın iddiasını kabul edip etmediği sorulur. Tarafların iddia sahibinin iddialarını kabul etmesi durumunda tüm faydalı masraflarıyla beraber satış yapıldıktan sonra bedeli faydalı masrafları yapan kişiye ayrıca ödenir. Taraflardan biri veya birilerinin iddia sahibinin faydalı masrafları yaptığını kabul etmemesi durumunda kabul etmeyen taraflara Muhtesatın Aidiyeti Davası açılır. Bu davada amaç taşınmaz üzerindeki muhtesatın kim tarafından meydana getirildiğinin tespitini sağlamaktır. 

 

AV. AHMET DEMİRKAN