Pandemi Döneminde Karşılaşılan Bazı İş Hukuku Sorunları
---------
Çin’de başlayıp tüm dünyayı etkisi altına alan Coronavirüseğitim,sağlık ve benzeri bir çok alanı etkilediği gibi ülkemizde de birçok alanı etkilemiş. İş hukuku alanında birçok sorun ortaya çıkartmıştır. İşçi ve işverenlerin zihninde birçok belirsizlik ve sorular meydana getirmiştir.
İŞÇİ ÇIKARMA YASAĞI HANGİ DURUMLARI KAPSIYOR ?
17 Nisan 2020 tarihinde yayımlanan Resmi Gazete’de yürürlükteki İş Kanunu’nun 9. maddesine geçici 10.madde ile eklenen hüküm gereğince 3 ay süreyle işçi çıkarma yasağı getirilmişti. Ardından bu süre 17 Temmuz’da 2 ay daha uzatıldı. Ve 17 Eylül’de son olarak 2 ay daha uzatılarak 17 Kasım’a kadar iş akdinin işveren tarafından feshi yasaklandı.
Fakat işten çıkarma yasağı tüm koşullarda işten çıkarmayı yasaklamamaktadır. İş Kanunu 25/2. Maddesi uyarınca ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, iş süresinin sona ermesi, iş yeri faaliyetinin sona ermesi ve son olarak yapılan işin sona ermesi işçi çıkarma yasağının kapsamı dışındadır. Yani bu durumlar oluşursa işveren işten çıkarma hakkını kullanabilecektir.Yapılan düzenlemede ise işçinin fesih hakkını engelleyen bir hüküm bulunmamaktadır.
YILLIK ÜCRETLİ İZİN HAKKI NE OLACAKTIR?
Kısa çalışma döneminde iş sözleşmesi askıda kalır. Yıllık izin hakkı, iş akdi işçi veya işveren tarafından feshedilir ise yahut işçi vefat eder ise ancak ücret olarak kullanılabilecektir.
Ortada herhangi bir fesih durumu söz konusu olmadığı durumlarda işçinin yıllık izin hakkını işverenden ücret olarak alması mümkün olmayacaktır.
KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ HACZEDİLEBİLİR Mİ ?
Kısa çalışma ödeneği yalnızca nafaka borçları söz konusu ise haczedilebilir. Bu istisnai durum dışında herhangi bir haciz yahut temlik söz konusu olamaz.
ÜCRETSİZ İZİN İÇİN İŞÇİNİN ONAYI GEREKİR Mİ?
İş Kanunu hükümlerine göre işçinin ücretsiz izne çıkarılması için işverenin işçiden yazılı onay alması gerekir. Fakat pandemi sebebiyle işten çıkarma yasağı süresince işveren işçiyi yazılı onay almaksızın ücresiz izne çıkartabilir.
Ancak işçinin ayda 30 gün üzerinden kısa çalışma ödeneği hakkı var iken ücretsiz izne çıkartılması işçi açısından fesih hakkı doğurur. Aynı zamanda aynı birimde çalışan kişiler normal çalışmaya devam eder iken kişinin ücretsiz izne çıkartılması da işçi yönünden haklı fesih hakkı doğurur.
ÜCRETSİZ İZİNDE GEÇİRİLEN SÜRELER KIDEM TAZMİNATI HESAPLANIRKEN ESAS ALINIR MI?
Yukarıda da bahsettiğimiz üzere iş akdi ücretsiz izin süresince askıda kabul edilir. Dolayısıyla çalışanın ücretsiz izinde bulunduğu süreler kıdem tazminatı süresi hesaplanırken esas alınmaz.